Het aanbieden van een maaltijd op de basisschool heeft een positief effect op de energie en concentratie van leerlingen. Bovendien eten kinderen gezonder en verbetert het aanbieden van een maaltijd de band tussen de ouders en de school. Dat blijkt uit een onderzoek van het Jeugdeducatiefonds op basisscholen in heel Nederland. Basisscholen en middelbare scholen kunnen zich aanmelden op www.schoolmaaltijden.nl voor gratis schoolmaaltijden voor hun leerlingen. Het gaat om scholen die de hulp het best kunnen gebruiken. Voor de organisatie van de schoolmaaltijden slaan het Jeugdeducatiefonds en het Rode Kruis de handen ineen. Voor dit jaar is 100 miljoen euro beschikbaar voor de leerlingen die dat het hardste nodig hebben. Scholen kunnen op de website kiezen tussen de optie maaltijd op school of maaltijd thuis.
Minister Dennis Wiersma van Primair en Voortgezet Onderwijs: “Nu het huishoudboekje in gezinnen soms onder druk staat, is het aan ons ervoor te zorgen dat leerlingen zich volledig kunnen focussen op school. Eventuele spanningen of geldzorgen thuis mogen zich niet vertalen naar het klaslokaal. Voor veel leerlingen kan een schoolmaaltijd dan ook een enorm verschil maken. Ze zijn energieker en doen beter mee in de klas. Daarom gaan we komende maanden op grotere schaal leerlingen helpen aan een goede maaltijd op school.”
Als scholen kiezen voor een maaltijd op school gaat het om een maximumbedrag van 9 euro per leerling per week. Scholen hebben de vrijheid te kiezen voor een manier die het beste bij ze past. Dat kan variëren van ouders of vrijwilligers die inkopen doen bij de lokale supermarkt, wijkteams die broodjes smeren in het wijkcentrum en scholen die voor een cateraar kiezen.
Scholen ontzorgen
Het organiseren van schoolmaaltijden moet leraren niet belasten. Zij moeten gewoon goed lesgeven aan de kinderen. Daarom zijn er schoolcontactpersonen van het Rode Kruis en het Jeugdeducatiefonds die scholen op weg helpen met een maaltijd die het beste bij de school past. De contactpersonen denken mee met de school en gaan zo nodig op bezoek.
Door te werken met vaste vrijwilligers, die een daarvoor een vrijwilligersvergoeding kunnen ontvangen, worden scholen en leraren ontzorgd. Scholen kunnen er ook voor kiezen om lokale supermarkten of cateraars het eten te laten bezorgen op school. De leerlingen kunnen dan zelf hun ontbijt of lunch uit de koelkast pakken.
Scholen die in aanmerking komen
Het ministerie van OCW heeft samen met het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO) in kaart gebracht welke scholen het meeste behoefte hebben aan de gratis maaltijden. Dat zijn scholen waarvan 30% of meer van de leerlingen uit een gezin komt met een laag inkomen. Daarnaast komen ook leerlingen in het speciaal basisonderwijs, voortgezet speciaal onderwijs, speciaal onderwijs en praktijkonderwijs in aanmerking voor een gratis schoolmaaltijd. De komende periode volgt een evaluatie van het programma schoolmaaltijden.
Onderzoek
Het Jeugdeducatiefonds onderzocht het effect van de schoolmaaltijden onder bijna 650 basisscholen die bij het fonds zijn aangesloten. “Het effect blijkt nog groter dan verwacht”, zegt directeur Hans Spekman. “We zien niet alleen dat leerlingen meer energie en concentratie hebben, maar er ook een hechtere band en meer betrokkenheid ontstaat tussen de school, leerlingen én hun ouders.”
Kinderen gapen minder en zijn meer alert
In het onderzoek werden leerkrachten, intern begeleiders, directeuren en ander personeel onder meer gevraagd naar de werkhouding en leerprestaties van leerlingen. Twee derde van de respondenten ervaart dat leerlingen meer energie hebben en zich beter kunnen concentreren sinds ze een maaltijd op school krijgen. Zo geeft een school aan dat leerlingen minder gapen en meer alert zijn. Daarnaast heeft het eten een positief effect op de sfeer in de klas en leerlingen vertonen minder tekenen van stress.
Ook worden positieve effecten op de eetpatronen van de leerlingen op de scholen gezien. Bijna driekwart van de respondenten geeft aan dat kinderen gezonder eten door het aanbod op school. Ongeveer twee derde ziet dat kinderen door de schoolmaaltijden kennis maken met nieuwe smaken en gevarieerder eten. Spekman: “Als ouder weet ik hoe ingewikkeld het kan zijn kinderen iets anders te laten proeven. Ik ben ook niet vergeten hoe ik zelf was als kind.”
Ook sterkere band tussen school en ouders
De schoolmaaltijden versterken niet alleen de band tussen leerlingen en de leerkrachten, maar ook de band van de school met ouders en verzorgers, blijkt uit het onderzoek. Bijna 90% van de respondenten geeft aan dat ouders positief reageren op het aanbod van eten aan de kinderen. Ouders zijn meer betrokken bij de school en de drempel om contact te zoeken is lager. 44% van de respondenten merkt dat ouders en verzorgers vaker om hulp vragen bij (financiële) problemen.
Het Jeugdeducatiefonds helpt de ontwikkelingskansen van kinderen die opgroeien in armoede te vergroten. Het zet zich in om gelijke ontwikkelingskansen te bieden aan kinderen die opgroeien in armoede. Het werkt aan een duurzame, schaalbare aanpak van kinderarmoede, waarbij het patroon van armoede wordt geprobeerd te doorbreken en het kind centraal te stellen samen met de mensen in wie het kind vertrouwen heeft.
