De hamer over een politiek akkoord in de Europese Unie (EU) over een verbod op producten die bijdragen aan ontbossing was in Brussel nog maar amper gevallen of een consortium van drie bedrijven in de Randstad maakt bekend dat het eind volgend jaar zo ver is dat het met boter uit de mangopit zepen en andere cosmeticaproducten kan maken. Dan is palmolie als grondstof daarvoor niet meer nodig. Want palmolie leidt net zoals de consumptie van rundvlees, sojabonen, hout, cacao en koffie over de hele wereld tot ontbossing en bosdegradatie. En gaat daarom dus in de politieke EU-ban.

Ontbossing en bosdegradatie zijn belangrijke aanjagers van de opwarming van de aarde en biodiversiteitsverlies, stelt de EU. Van de totale broeikasgasemissies is volgens Brussel 23 % afkomstig van landbouw, bosbouw en andere vormen van landgebruik. De EU maakt daar nu met een verbod een einde aan. Door het verbod worden grondstoffen en producten die verband houden met ontbossing niet langer op de markt toegestaan. Bedrijven die producten in de EU in de handel brengen, moeten in de nabije toekomst relevante informatie verzamelen over grondstoffen en producten om te waarborgen dat zij niet zijn geproduceerd op land dat na 31 december 2020 ontbost is of waar na die datum bosdegradatie heeft plaatsgevonden.

Een vervanger van palmolie is hard nodig

Palmolie wordt in allerlei producten gebruikt, van cosmetica tot voedsel. Voor de aanleg van palmplantages worden grote stukken regenwoud gekapt. Dit leidt tot allerlei problemen: biodiversiteit neemt af, bedreigde diersoorten, zoals orang-oetans, verliezen hun leefgebied, de ontbossing leidt tot meer CO2-uitstoot en de plantages en pesticides zorgen voor watervervuiling. Dit alles leidt weer tot sociale problemen, omdat het leefgebied van de lokale bevolking ernstig wordt aangetast. Een vervanger voor palmolie is dus hard nodig.

Elk jaar worden in Nederland tonnen aan mango’s weggegooid. En dat is nog zonder de reststromen die overblijven na het verwerken van mango’s, stellen de drie ondernemers die de pitten van deze mango’s willen ‘verwaarden’ tot een circulair product. Het zijn voedselfabrikant Yespers in Den Haag, zeepmaker Kusala in Rotterdam en schimmelspecialist Bio-aNAlytix van Biezen in Zoetermeer.

Ze denken voor gebruik van palmolie in cosmetica de oplossing gevonden te hebben in boter gemaakt van mangopitten. Bovendien kan dit circulair geproduceerd worden: mango’s zijn niet alleen in Nederland, maar wereldwijd een grote afvalstroom. De innovatie van dit ketenproject kan dus ook een grote internationale afvalstroom oplossen en effectief inzetten. Dit vinden de drie bedrijven essentieel. Zij zeggen dat de lineaire economie zijn beste tijd heeft gehad. Om naar een circulaire economie te gaan, zullen grondstoffen veel slimmer moeten worden ingezet. Het consortium is gemotiveerd om de pitten, die nu worden verbrand of liggen te rotten langs de kant van de weg, te ‘verwaarden’ tot vetten en op deze wijze een bijdrage te kunnen leveren aan vermindering van wereldwijd gebruik van palmolie in cosmeticaproducten.

Steun van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Het consortium in dit ketenproject bestaat uit drie ondernemers met de nodige ervaring: Stefan Baecke werkt al jaren met mango’s. Zijn bedrijf Yespers is een circulaire onderneming die mangospread maakt van mango’s die anders zouden worden weggegooid. Zijn team heeft al diverse soorten onderzoek gedaan naar een verwaarding van de pitten.

Nick van Biezen is fermentatie-expert. Zijn bedrijf Bio-aNAlytix van Biezen is gevestigd in ‘BlueCity Lab’ in Rotterdam. Hij hoopt te komen tot een biologische manier om de pitten te verwaarden, niet via zware chemie, maar door de inzet van schimmels en enzymen.

Karin Berkhoudt is de oprichter van Kusala. Haar bedrijf heeft een serie Circulaire Zeep Tegen Verspilling gelanceerd, die zoveel mogelijk met reststromen wordt geproduceerd, zoals reststroom olijfolie, olie uit koffiedik, olie van afgekeurde avocado’s en regenwater. In haar zeep verwerkt ze mangoboter die momenteel uit de Dominicaanse Republiek komt. In dit project hoopt ze dat ingrediënt te kunnen vervangen door lokale circulaire mangoboter uit de pitten die nu worden verbrand. Dit ketenproject wordt net als de andere BlueCity-ketenprojecten ondersteund door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Afval is een waardevolle bouwsteen

BlueCity is een Rotterdamse broedplaats voor innovatieve bedrijven die hun reststromen aan elkaar koppelen. Binnen hun ecosysteem is afval een waardevolle bouwsteen: de output van de éne is namelijk de input van de andere ondernemer. Zo creëren ze samen een ‘voorbeeldstad’ (Blue City) voor de circulaire economie.

In Blue City laten startups en kleinschalige initiatieven zien hoe het moet én dat het kán. Maar circulair ondernemen gaat niet vanzelf. De innovatiehub BlueCity biedt (startende) circulaire ondernemers ruimte en een dynamisch netwerk. Daarmee krijgen haalbare en schaalbare plannen de kans om uit te groeien tot de omvang die ze nodig hebben om écht impact te hebben. Zo creëren ze samen de circulaire economie, sluiten ze kringlopen en vormen ze de stad van de toekomst.

Printvriendelijk