Niemand minder dan Bill Gates heeft veel vertrouwen in twee Eindhovense bedrijven. Met zijn Breakthrough Energy – een private investeringscoalitie van de mede-oprichter van Microsoft – investeert hij met geld en andere middelen in twee spin-offs van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), t.w. RIFT en Cellcius. Het is de eerste keer dat bedrijven uit Nederland steun ontvangen uit dit wereldwijde fonds, dat behalve financiering ook begeleiding en onderwijs biedt. Via deze coalitie wil Gates de ontwikkeling van technieken versnellen die bijdragen aan een klimaatneutrale wereld in 2050.
Bill Gates licht zijn keuze als volgt toe: “Eén manier waarop we een wereldwijde klimaatramp kunnen voorkomen is door de volgende generatie innovators te steunen. Zodat ze nog sneller en slimmer dan ooit kunnen werken. Deze nieuwe leiders zullen het innovatieproces helpen versnellen. Met de intentie om uitvindingen te doen, kunnen we zo sneller nieuwe bedrijven en producten bouwen en de kosten sneller omlaag brengen, zodat de hele wereld zich deze slimme klimaatvriendelijke technologieën kan veroorloven die we allemaal nodig hebben.”
IJzerbrandstof als duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen
De spin-off RIFT (voluit ‘Renewable Iron Fuel Technology’) van de TU/e werkt aan het wereldwijd inzetten van ijzerbrandstof als duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen om op deze manier de CO2-uitstoot te verlagen. Het heeft daarvoor een proefproject opgezet in Helmond met een verbrandingsketel die een vermogen heeft van één megawatt. Daarmee kunnen via het warmtenet vijfhonderd Helmondse huishoudens van verwarming worden voorzien. De spin-off werkt hiervoor samen met het Eindhovense warmtebedrijf ‘Ennatuurlijk’. Dit bedrijf levert warmte aan meer dan 85.000 particuliere en zakelijke klanten via warmtenetten in Nederland.
Het systeem werkt als volgt: ijzerpoeder wordt verbrand in de ketel. Daarbij komt veel warmte vrij, bijvoorbeeld voor warmtenetten. Wat overblijft is roestpoeder. Dit kan weer worden omgezet in ijzerpoeder door gebruik te maken van waterstof, dat op zijn beurt het poeder ‘oplaadt’ en een circulaire brandstof creëert. De startup bouwt nu een testfabriek voor beide componenten. De eerste testketel voor het verbranden van ijzerpoeder komt in Helmond. Het systeem dat roestpoeder weer omzet in ijzerpoeder staat in Arnhem. Dit is de eerste in zijn soort.
RIFT: ondersteuning voor levensonderhoud, reizen, onderzoek en ontwikkeling
De oprichters van RIFT, Mark Verhagen, Lex Scheeper en Vincent Seijger zijn dit jaar via de TU/e-spin-off geselecteerd als Fellows in het zogeheten Fellows-programma. RIFT behoort daarmee tot de 28 projecten die hiervoor uit honderden kandidaten wereldwijd zijn uitverkoren. Het Fellows-programma is een tweejarig mentorprogramma dat helpt bij de ontwikkeling en commercialisatie van veelbelovende technieken. Het is bedoeld om de kloof tussen laboratorium en de markt te overbruggen. RIFT ontvangt een toelage voor levensonderhoud, reizen en onderzoek en ontwikkeling.
Cellcius: financiering voor één jaar onderzoek en ontwikkeling
De spin-off Cellcius – eveneens voortgekomen uit de TU/e en TNO – is geselecteerd voor een Explorer Grant. Explorer Grants ondersteunen de ideeën van jonge bedrijven die nog niet zo ver in de ontwikkeling zijn dat ze al in aanmerking komen voor het Fellows-programma. Het is in feite het voorportaal van het Fellows-programma. Explorer Grants bieden financiering voor één jaar onderzoek en ontwikkeling.
Cellcius ontwikkelt een warmtebatterij met zout en water als simpele bestanddelen. De batterij is goedkoop, compact en verliest relatief weinig warmte, en heeft de potentie om op grote schaal huizen te verwarmen. Met warmteopslag in woningen en door gebruik te maken van de enorme hoeveelheden industriële restwarmte die anders zou worden weggegooid, is deze batterij een potentiële gamechanger voor de energietransitie. De warmtebatterij maakt de mogelijk energie op een efficiënte manier op te slaan, zodat die ook beschikbaar is op windstille en bewolkte dagen. Het systeem werkt met waterdamp en een zouthydraat. Als deze bij elkaar worden gebracht, bindt het water zich aan het zout, waarbij zoutkristallen ontstaan. Bij dat proces komt warmte vrij. Door warmte in het systeem te brengen komen water en zout weer los van elkaar. Zolang water en zout gescheiden zijn, is de energie opgeslagen. De warmtebatterij werkt stabiel en zonder energieverlies en gaat bij juist gebruik minstens 20 jaar mee.
“Trots op deze inspirerende vernieuwers”
Volgens TU/e-voorzitter Robert-Jan Smits bewijst de toekenning van Bill Gates aan twee spin-offs van de TU/e “dat de universiteit zich steeds nadrukkelijker manifesteert op belangrijke maatschappelijke thema’s als klimaat en duurzaamheid.” Beide spin-offs zijn verbonden aan het onderzoeksinstituut EIRES van de universiteit, dat zich richt op de ontwikkeling van technologie voor de energietransitie.
De TU/e-voorzitter zegt trots te zijn dat deze inspirerende vernieuwers van TU/e spin-offs zijn verkozen. “Het programma is een fantastisch initiatief van Bill Gates en andere private investeerders waarmee we de energietransitie kunnen versnellen. Het Fellowship en de Explorer Grant zullen RIFT en Cellcius helpen nog meer impact te creëren.”
“Een eer en grote kans.”
Mark Verhagen, CEO van RIFT: “Het is een eer en een grote kans om als eerste bedrijf in Nederland deze ondersteuning te ontvangen. Dit investeringsprogramma stelt ons in staat de ontwikkeling verder te versnellen, vooral voor industrieën die niet zomaar op afzienbare termijn koolstofarmer en milieuvriendelijker te maken zijn.”
“Fantastische bevestiging.”
TU-hoogleraar Olaf Adan en mede-oprichter van Cellcius: “Deze toekenning in een wereldwijde concurrentie is een fantastische bevestiging van het potentieel dat onze Nederlandse innovatie heeft om snel en enorm bij te dragen aan de mondiale CO2 reductie. De prijs geeft een grote versnelling aan de stappen naar een marktrijp product en het ontsluiten van duurzame warmte en koude voor iedereen.”
Al eerdere publicaties op deze site
Deze site schreef al veel eerder over de twee succesvolle Eindhovense spin-offs.
Als u de twee artikelen over RIF nog eens wilt lezen:
- ‘Veelbelovend’ ijzerbrandstof wereldwijd inzetten als duurzaam alternatief voor energietransitie
- Wereldpremière van CO2-vrije ijzerbrandstof
Over Cellcius publiceerde deze site het artikel:
