“Zowel met grondstoffen als met mensen moeten we zorgvuldiger omgaan dan we nu doen”, is de redenering van Martijn van Engelen en daarom richtte hij een bedrijf op en noemde het SNEW (as new). Daarmee geeft hij nieuwe kansen aan afgeschreven ICT-apparatuur én mensen. “Want iets wat waarde heeft, laten wij niet verloren gaan.” Daarmee levert het bedrijf in het Noord-Brabantse Boxtel een bijdrage aan de circulaire economie. Maar SNEW doet nog meer: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt krijgen bij Van Engelen een tweede kans “omdat ook hun waarde niet verloren mag gaan.” Het provinciebestuur heeft deze visie en daad van de ondernemer beloond met de Gouden Cirkel Award.
SNEW is gespecialiseerd in hergebruik van elektronica. Volgens Van Engelen is afgedankte ICT- en telecomapparatuur allesbehalve afval. “Na een opknapbeurt is het weer bruikbaar en zo niet, dan is het altijd nog een bron van waardevolle onderdelen en grondstoffen om andere apparaten nieuw leven te geven. Naast hergebruik hebben we ook veel ontzorgende diensten om apparatuur zo lang mogelijk in gebruik te houden. Zo gaan we van vervangen naar verlengen. Alleen wat echt niet meer bruikbaar is, gaat naar de recycling.”
De Global E-waste Monitor heeft becijferd dat in de afgelopen 5 jaar wereldwijd het elektronisch afval is toegenomen met 21% tot maar liefst 53,6 miljoen ton. Verder voorspelt de monitor dat het in 2030 zal toenemen tot 74 miljoen ton, een verdubbeling in 16 jaar. Van al het e-waste is in 2019 slechts 17,4 % ingezameld en gerycled.
Vorig jaar heeft SNEW bijna 55 duizend ICT-producten ingezameld, waarvan bijna 28 duizend voor hergebruik verkocht zijn. Daarnaast heeft SNEW ruim 30 ton materiaal gerecycled.
Volgens Van Engelen gaan bij recyclen altijd grondstoffen verloren. “En dat zijn juist vaak grondstoffen waar we nu al een tekort aan hebben, zoals zeldzame aardmetalen welke bij de productie van mobiele telefoons en computers worden gebruikt”. Dankzij een magazijn vol verzamelde onderdelen is SNEW in staat oude apparaten te onderhouden. Denk daarbij aan oude telefooncentrales die in het gevangeniswezen om veiligheidsredenen nog steeds worden gebruikt.
“Mensen verdienen een eerlijke kans op de arbeidsmarkt.”
Van de pakweg 50 werknemers van het Boxtelse bedrijf stond oorspronkelijk de helft te boek als mensen met een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’. “Net als de apparatuur geven wij hun een tweede kans, omdat hun waarde ook niet verloren mag gaan en zij een eerlijke kans op de arbeidsmarkt verdienen”, aldus het credo van Van Engelen.
Maar dit gaat niet altijd zonder problemen. Van Engelen: “Onze medewerkers krijgen een proeftijd van twee maanden. Die verloopt meestal goed. Maar nadat ze een vast contract hebben gekregen, stijgt het ziekteverzuim weer. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat het vaste contract en de erkenning van hun kunnen vaak veel gevoelens en trauma’s losmaken. Hiervoor hebben we inmiddels een vijftal jobcoaches in dienst genomen die onze medewerkers helpen waar nodig.”
Lokale bevolking in Ghana kennis laten maken met ICT
Sinds 2018 is SNEW ook actief in Ghana om de lokale bevolking op een laagdrempelige manier toegang te geven tot ICT- en telecomapparatuur. Er worden volledig uitgeruste ‘ICT-labs’ aan scholen in achtergestelde gemeenschappen gedoneerd en IT-trainingen aangeboden. Zo maken inwoners van dit Afrikaanse land voor het eerst kennis met internet en leert de jeugd al op jonge leeftijd hoe het met computers moet omgaan.
Sociaal, duurzaam, transparant
Dit alles heeft ertoe geleid dat SNEW een certificering van ‘Economy for The Common Good’ (ECG) heeft behaald. Het instituut voerde daarvoor een evaluatie uit en lette daarbij nadrukkelijk op de impact en bijdrage van SNEW aan het algemeen welzijn: sociaal, duurzaam, transparant. ‘The Economy for The Common Good’ pleit voor een ethischer economisch model, waarbij het welzijn van mens en milieu het uiteindelijke doel van het bedrijfsleven wordt. Geld wordt in deze slechts gezien als een middel om dat doel te bereiken.
Van Engelen: “We zijn ontzettend trots dat wij dit certificaat hebben behaald. Vooral voor onze partners betekent dit dat zij de zekerheid hebben dat ze zaken doen met een ethische en duurzame onderneming.”
“Op onze aardbol moet het niet alleen fijn leven zijn maar ook blijven.”
Maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft altijd al in het DNA van Martijn van Engelen gezeten. Toen hij nog maar 18 jaar was, was hij medeoprichter van de Stiba. Dat was de grondlegging voor de circulaire economie van de automobielindustrie. Met die ervaring heeft hij de overstap gemaakt naar de telecommarkt, waar hij hetzelfde gedachtegoed toepaste en daarmee al in 1996 de telecommarkt circulair maakte. Met SNEW wil hij laten zien dat het anders kan: sterke samenwerkingen, laagdrempelige processen en sociaal inclusief. “Op onze aardbol moet het niet alleen fijn leven zijn maar ook blijven. Daarom gaan we verspilling tegen door maximaal te benutten wat nog van waarde is. En dat is een heleboel. Samen laten we de aarde beter achter voor volgende generaties.”
De Gouden Cirkel is een prijs die het Brabantse provinciebestuur uitreikt als aanmoediging voor bedrijven of organisaties die de toon zetten op het gebied van circulair ondernemen. Daarbij moet er sprake zijn van bijzondere impact en een goede potentie tot schaalvergroting.