Dit jaar wordt in de gevangenis van het Noord-Brabantse Vught (officieel Penitentiaire Inrichting – PI – geheten) voor de derde keer het herfstkamp van de Stichting Exodus Nederland gehouden. Tijdens dit kamp kunnen vijftien kinderen drie volle dagen met hun gedetineerde vader of moeder samen spelen, knutselen en sporten. Doel is het versterken van de band tussen ouder en kind.

Tijdens het herfstkamp is er alle tijd en ruimte om samen met de gedetineerde ouder te zijn. Dit in tegenstelling met het wekelijkse korte bezoekuur. Het zwaartepunt van het kamp ligt dan ook op de relatie en niet op straf. Uit onderzoek is gebleken dat dit soort initiatieven het welzijn van de kinderen vergroot en het de resocialisatie van de vader/moeder ten goede komt, omdat hij/zij gemotiveerder is op het goede pad te komen. Het draagt daarnaast bij aan beschermende factoren voor het kind, waardoor de kans kleiner is dat het zelf in aanraking komt met justitie.

Wachtlijst

Het herfstkamp van stichting Exodus Nederland in Vught is erg populair. Dit jaar is er zelfs een wachtlijst. Tijdens het kamp verblijven kinderen van gedetineerden op een camping of kampeerboerderij in de omgeving van Vught. Van daaruit worden ze dagelijks naar en van de gevangenis vervoerd.
Ongeveer 25.000 kinderen in Nederland hebben een ouder in detentie. Hierdoor missen zij een groot deel van hun kindertijd contact met hen. Veel kinderen met een gedetineerde ouder krijgen problemen die soms tot in de volwassenheid blijven. Ondanks de belemmeringen van detentie op de vader/moeder-kind relatie zijn er wel degelijk mogelijkheden voor een ouder om een betekenisvolle rol te spelen. Het herfstkamp is één van die mogelijkheden.

300 Professionals en 1500 vrijwilligers

Het herfstkamp is een initiatief van de Stichting Exodus Nederland in samenwerking met het Expertisecentrum KIND. Exodus is een forensische zorgorganisatie die landelijk met zo’n 300 professionals en 1500 vrijwilligers opvang en begeleiding biedt aan (ex-)gedetineerden en hun familieleden. 
(Ex-)gedetineerden die gemotiveerd zijn na hun straf succesvol terug te keren in de samenleving kunnen bij de stichting terecht voor professionele ondersteuning of een vrijwillig maatje. Of allebei. Het kan gaan om een begeleid wonen-traject in een van de Exodushuizen verspreid over het land of over steun via ambulante hulpverlening. Exodus richt zich ook op de familieleden en de kinderen van (ex-) gedetineerden. Dit gebeurt bijvoorbeeld met het ‘Ouders, Kinderen Detentieprogramma’ of de training ‘Mijn kind en ik’.

De band tussen kind en ouder verstevigen

In het Ouders, Kinderen en Detentieprogramma (OKD) zijn vrijwilligers de kinderen van de gedetineerde ouders tot steun. Dit programma bestaat in verschillende gevangenissen en is erop gericht om de band tussen kind en ouder te verstevigen. De vrijwilliger krijgt ondersteuning van Exodus bij het uitvoeren van deze taak. Het OKD is in eerste instantie bedoeld voor het kind. In de gevangenis kan het kind zonder andere volwassen familieleden op een ongedwongen wijze spelen en praten met zijn/haar gedetineerde ouder. De bedoeling van het OKD is dat de gedetineerde ouder en het kind contact houden om de detentie zo goed mogelijk door te komen zonder van elkaar te vervreemden. Vrijwilligers rijden de kinderen eens per maand naar de gevangenis voor een kindvriendelijk bezoekuur met frisdrank en spelletjes. Veel vrijwilligers ondernemen na afloop nog iets gezelligs met de kinderen.

Bijdragen aan een betere levenskwaliteit

Het Expertisecentrum KIND (Kind, Informatie, Netwerk en Detentie) gelooft dat het herstel van de band tussen kind, (ex-) gedetineerde ouder en het sociale netwerk bijdraagt aan een betere levenskwaliteit van het kind. KIND is een netwerkorganisatie die kinderen met een gedetineerde ouder en hun sociale netwerk informeert en adviseert. Het verricht praktijkgericht onderzoek en biedt daarbij training en scholing aan formele en informele hulpverleners die te maken hebben met kinderen met een ouder in detentie.

“Geweldig dat de kinderen en ouders langer en intenser van elkaar kunnen genieten.”

Een van de vrijwilligers die vorig jaar meehielp met het herfstkamp in Vught is Henk. Hij vertelt over zijn ervaring: “Het is in één woord geweldig dat de kinderen en vaders/moeders langer en intenser van elkaar kunnen genieten. Met deze ruimte kunnen ze echt wat opbouwen en samen iets doen wat ze leuk vinden. Het is vooral belangrijk dat we een relaxte sfeer kunnen creëren voor de kinderen.
We begeleidden de kinderen en ouders bij de activiteiten. Alle activiteiten, zoals het tekenen en muziek maken, zijn prachtig. Toch genoot ik het meeste van de zeskamp. Ik zag daar hoe ze in die sumopakken aan het worstelen waren en dat is om te genieten. Of de opdrachten waarbij vader/moeder en kind echt moesten samenwerken. Hoe ze dat dan samen aanpakken was geweldig om te zien.”
Vervolgt: “Het is te betreuren dat een vader/moeder in detentie zijn/haar kinderen zo weinig ziet. Je ziet direct dat de intensiteit van het kamp een toegevoegde waarde is voor de band tussen vader/moeder en kind. De meeste indruk op mij maakte ‘Vught Got talent’. Dat was zo indrukwekkend. Dan voeren ouders en kinderen samen een ‘act’ op tijdens de talentenshow. De manier waarop ze elkaar aanvullen, ondersteunen en ook de spanning die eromheen hangt! De ouders zijn allemaal grote volwassen mensen. Het is bijzonder om te zien dat ze het toch spannend vinden om zo’n act op te voeren voor hun familie.”