De Nederlandse spoorwegbeheerder ProRail (vergelijkbaar met Infrabel in België) is bezig met het testen van verschillende apps voor blinde en slechtziende reizigers, waarmee het navigeren in stations makkelijker moeten worden. Dit gebeurt op station Den Haag Centraal, in samenwerking met de Oogvereniging, Koninklijke Visio, Bartiméus en de Nederlandse Spoorwegen (NS). De eerste proeven zijn positief.
Als spoorwegbeheerder is ProRail verantwoordelijk voor het gehele spoorwegnet: aanleg, onderhoud, beheer en veiligheid. ’Den Haag Centraal’ is een groot en complex station waar oriëntatie een probleem is. Omdat het een ‘kopstation’ is en er geen trappen naar perrons leiden, zijn er op dit station geen braillebordjes. Indoor-navigatie zou daarom een mooie toevoeging kunnen zijn, aldus ProRail.
Met de smartphone beproeft ProRail of mensen die blind en slechtziend zijn zich met deze slimme navigatie-apps beter kunnen oriënteren in het station en vanuit daar hun weg kunnen vinden naar de perrons van trein, bus, tram of metro. Ook kijkt de spoorwegbeheerder of deze slimme digitale indoor-navigatietechniek in de toekomst de manier is om bijvoorbeeld toiletten beter vindbaar te maken voor reizigers met een visuele beperking. Dat kan ook door bijvoorbeeld een extra geleidelijn.
Proeven met camera, bluetooth en stickers met QR-kleurencode
De drie indoor-navigatietechnieken die worden getest, werken met de camera of bluetoothverbinding van de smartphone. Zo is er een techniek die de omgeving vergelijkt met een vooraf gemaakte ‘puntenwolk’. Door beeldherkenning via de camera weet de app waar iemand is en navigeert die persoon door het station.
Daarnaast wordt een techniek getest met bakens die een signaal uitzenden. Door bluetoothcontact tussen de smartphone en het baken weet de app waar iemand is en navigeert de app die betreffende persoon door het station.
Ook wordt een navigatietechniek beproefd die werkt met stickers met een QR-kleurencode. De smartphone herkent de code en berekent de afstand tot de code stickers. Op basis van die informatie navigeert de app de persoon door het station.
Voorkeur voor één landelijk OV-systeem
Tjebbe Ruskamp, projectmanager bij ProRail, is enthousiast over de eerste bevindingen. “We gaan de testresultaten goed bestuderen om te kijken of het de doelgroep eenduidig helpt en een goede aanvulling is. Daarnaast zal gekeken worden naar de schaalbaarheid van het systeem. Het mooist zou zijn dat er één landelijk systeem is dat in het hele Openbaar Vervoer (OV) werkt. Vergelijkbaar met de OV-chipkaart. Daarnaast moet gekeken worden naar de kosten van het systeem en de mogelijkheid het systeem te beheren en te onderhouden.”
De gebruikers mogen het straks zeggen
ProRail heeft sinds 2017 alle stations in Nederland toegankelijk gemaakt voor mensen met een visuele beperking: 90 kilometer aan voelbare geleidelijnen is er in totaal aangelegd. Met deze veilige en eenvoudige voelbare en voorspelbare routegeleiding kunnen deze mensen zich beter oriënteren en hun weg vinden in het station. Bij liften en trappen hangen braillebordjes die duidelijk maken naar welk perron een trap leidt.
De gebruikers mogen straks zelf bepalen welk systeem het beste werkt. “De Oogvereniging mag het zeggen.” Daarna moet er geld geregeld worden bij het ministerie om het systeem in alle stations te kunnen gebruiken. In totaal is er volgens ProRail zo’n 5 tot 10 miljoen euro nodig.