Geen onnodige kindersterfte en toegang tot de gezondheidszorg voor 100 miljoen mensen in 2030. Dat zijn de doelen die huisarts en tropenarts Niek Versteegde zich met de start-up ‘GOAL 3’, verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) stelt. En het doel heiligt de middelen, zegt hij: “Want het is niet de meest gangbare weg qua markt, product en hoe we te werk willen gaan, maar dit is voor ons de beste manier om op grote schaal impact te maken.”
De startup richt zich op de Afrikaanse markt. Arts-in-opleiding Niek Versteegde vertelt hoe hij zo’n elf jaar geleden met eigen ogen zag hoe hectisch het er in een Tanzaniaans ziekenhuis aan toe ging. Hij zag er kinderen onnodig sterven aan uitdroging, longontsteking en bloedvergiftiging. “Als je de symptomen van die ziekten goed herkent, dan zijn ze goed te behandelen”, zegt hij. Maar de artsen en verpleegkundigen beschikken niet over de apparaten waarmee ze bijvoorbeeld de hartslag en de bloeddruk van een pasgeboren baby continu kunnen controleren. En tijd ontbreekt ook nog; een verpleegkundige heeft vaak de verantwoordelijkheid over dertig baby’s.
De stage werd zijn missie
Nieks’ stage was de start van een missie. Als hij in 2018 Bart Bierling leert kennen, toen nog student aan de TU/e, besluiten zij de krachten te bundelen. In 2019 richtten ze samen ‘GOAL 3’ op, vernoemd naar het derde duurzaamheidsdoel van de Verenigde Naties: gezondheidszorg voor iedereen. TU/e-student Jelle Schuitemaker sluit ook aan, hij moet een commercieel duurzaam businessmodel opbouwen.
Met Bart Bierling ontwikkelde de arts het platform ‘IMPALA’: een robuust en eenvoudig te gebruiken slimme monitor waarmee de verpleegkundige via een tablet een groot aantal baby’s tegelijk in de gaten kan houden.
Eind 2020 haalde de onderneming via een crowdfundactie geld op om de monitor bij zo’n vijftig patiënten in Malawi te testen. Vorig jaar verbleef Bart Bierling zes maanden in het Afrikaanse land om er de eerste pilotstudies uit te voeren.
Eerst geld ophalen voor nieuwe klinische studies bij 1000 Afrikaanse patiënten
Sinds vorige maand kunnen commercieel geïnteresseerden en particuliere investeerders bij “Goal 3’ instappen via ‘Symbid’. Symbid is een online financieringsplatform dat toegang biedt tot traditionele en alternatieve financiering voor kleine en middelgrote ondernemingen. Met die financiering gaat ‘GOAL 3’ weer richting Afrika voor nieuwe klinische studies bij zo’n duizend patiënten. Het bedrijf wil met ‘IMPALA’ begin volgend jaar de markt op. Die klinische studies en marktintroductie krijgen ook een versnelling door de samenwerking met Philips Foundation Impact Investments B.V. Begin mei sloot deze dochteronderneming van Philips Foundation zich aan bij de start-up.
“We moeten slimmer werken, niet harder.”
Arts Niek Versteegde kiest niet de meest gangbare weg. Dat weet hij. Verklaart: “De industrie voor medische producten richt zich bijna altijd op de westerse markt. Dat is dus al anders. Daarnaast richten veel van dit soort systemen zich op het puur verbeteren van de zorg. Terwijl er, in mijn beleving, vooral een efficiëntieslag nodig is. Want in deze Afrikaanse setting kun je wel allemaal middelen toevoegen, maar daar is veelal het geld niet voor.” Het gaat er volgens hem juist om, binnen de beperkingen van beschikbare middelen meer te bereiken. “We moeten slimmer werken, niet harder.”
Vaak zijn het NGO’s (Niet-Gouvernementele Organisatie is onafhankelijk van de overheid en richt zich op een verondersteld maatschappelijk belang) of stichtingen die actief zijn in Afrika. “Ook in dat opzicht zijn wij een vreemde eend in de bijt. Wij kiezen voor een ondernemende aanpak in een landschap waar vooral veel non-profit organisaties actief zijn.”
Jelle Schuitemaker ontwikkelde ondertussen een businessmodel waarbij ziekenhuizen voor een vast bedrag per maand een monitor kunnen huren, waarbij training en onderhoud zijn inbegrepen. Die investering redt niet alleen levens, maar een lokaal ziekenhuis bespaart ook zo’n 50 duizend euro aan kosten per jaar, berekende Niek.
De arts: “Wat je vaak ziet, is dat er een mooie e-health applicatie wordt ontwikkeld die succesvol in één ziekenhuis draait. Alleen ontbreekt het plan om die applicatie ook in andere ziekenhuizen toe te passen. Er zit geen commercieel model achter. Een bedrijfsmodel helpt ons om na te denken over hoe we een product gaan maken dat echt aansluit bij de behoefte van de mensen daar. Waar ze echt voor willen betalen. Zo is er echt draagvlak en ‘ownership’ voor hetgeen je daar brengt.”
De weg is lang: “Het kost doorzettingsvermogen en vastberadenheid.”
De weg die Niek Versteegde bewandelt, is lang. “Het kost doorzettingsvermogen en vastberadenheid, maar dat kost het altijd. If it was easy it, was already done.” Voor de arts is niets doen geen optie. Hij wil de toegang tot zorg wereldwijd verbeteren. “Wij proberen dat op te lossen binnen de beperkingen die er zijn. De drive om steeds maar door te blijven gaan, zie ik bij het hele team van ‘Goal 3’.”
Niek begon aan zijn missie als arts. En dat is hij ook nog steeds in hart en nieren, zegt hij zelf, maar gaandeweg werd hij toch steeds meer ondernemer. Tijd voor zijn werk als huisarts heeft hij nauwelijks. “Dat beperkt zich tot enkele diensten.” Maar écht afscheid nemen van zijn vak vindt hij moeilijk. “Al zal het in deze fase van de startup wel moeten.”
“Dan denk ik: houd op met zeiken, gewoon doorlopen.”
Vorig jaar werkte hij zo’n zeventig uur per week en had hij twee weken vakantie. “Het is hard werken, naast een vrouw die bezig is met haar promotieonderzoek en een gezin met twee kinderen. Dan baal ik soms ook en wil ik wel eens even lekker rustig zitten. Maar dan zet ik alles in perspectief. Wat betekent het harde werken hier als je kijkt naar de bestaansonzekerheid daar? Dan denk ik: houd op met zeiken, gewoon doorlopen.”
Zijn grootste drive haalt de arts uit de kinderen. Een van de eerste kinderen die profiteerde van de couveuseafdeling die hij in Tanzania opzette, werd naar hem vernoemd: Niek Mandela. Toen hij er twee jaar later met zijn even oude zoontje Guus was, zag hij ze samen spelen. “Daar doe je het voor. Dat voel ik iedere keer weer als ik mijn kinderen vasthoud.” Guus wordt in juni zes en heeft inmiddels een zusje, Jet, van drie.
“Bouwen aan iets dat de wereld de goede kant opduwt.”
Het is volgens Niek echt tijd voor verandering. De start-up bracht daarom vorige maand een manifest uit gericht aan leiders in de gezondheidszorg en medtech-bedrijven. Daarnaast hoopt hij dat met de nieuwe crowdfundingsactie nieuwe mensen aanhaken. “Mensen die ook zien dat bouwen aan iets dat toekomstbestendig is. Iets dat de wereld de goede kant opduwt en zorgt dat er verandering in gang gezet wordt. Een verandering die breder is dan alleen maar een product.”
