Een burgerforum kan helpen nieuwe groepen burgers bij het besluitvormingsproces van de overheid te betrekken, waardoor de democratische legitimering van besluiten wordt versterkt en de afstand tussen burgers en beleidsmakers kleiner wordt. Dit is een conclusie die het Nederlandse kabinet trekt op basis van diverse onderzoeken en eerdere ervaringen met burgerfora in binnen- en buitenland. Het gaat de komende tijd de mogelijkheid van een burgerforum over klimaat- en energiebeleid samen met het parlement verder verkennen.
Bij een burgerforum komt een – vaak gelote – groep mensen bij elkaar om over een maatschappelijk vraagstuk met elkaar in gesprek te gaan. Omdat klimaatbeleid invloed heeft op het leven van alledag kan een burgerforum juist daar helpen om de samenleving beter te betrekken, luidt de opvatting van het kabinet.
Patstellingen doorbreken
Minister Rob Jetten voor Klimaat & Energie: “De discussie over klimaat- en energiebeleid raakt iedereen. Daarom vind ik het heel interessant te onderzoeken of we via een burgerforum de samenleving beter kunnen betrekken en patstellingen kunnen doorbreken. Daarbij is het wel belangrijk dat politici en bestuurders samen afspreken wat er gebeurt met de resultaten van een burgerforum.“
Afstand tussen ‘staat’ en ‘straat’ verkleinen
Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties: “Er zit veel kracht in onze samenleving. Een burgerforum kan daarom een waardevolle aanvulling zijn op onze parlementaire democratie, juist bij complexe en brede vraagstukken zoals die over klimaat en energie. Hierdoor kunnen we de kennis en ervaring uit de samenleving benutten om de afstand tussen “staat en straat” te verkleinen en zo tot gedragen oplossingen te komen.”
Randvoorwaarden zijn essentieel
Hoewel de potentie van burgerfora breed wordt gezien, tonen onderzoeken en ervaringen met burgerfora in binnen- en buitenland ook aan dat het succes van een burgerforum in grote mate wordt bepaald door een aantal essentiële randvoorwaarden waaraan moet worden voldaan. Zo moet een burgerforum groot genoeg zijn voor enige representativiteit, maar klein genoeg om werkbaar te zijn. Daarnaast moet een burgerforum bestaan uit een diverse groep deelnemers die zich buigt over een maatschappelijk relevant thema aan de hand van een gerichte vraagstelling. Ook zijn professionele en onafhankelijke moderatie (matiging), voldoende budget ter ondersteuning van de deelnemers en goede informatievoorziening van belang. Bovendien moet vooraf duidelijk zijn wat er met de uitkomsten van het burgerforum gebeurt. Daarom vindt het kabinet het van groot belang dat de Tweede Kamer en het kabinet hier vooraf duidelijke afspraken over maken.