Als eerste ziekenhuis in Nederland geeft het Máxima Medisch Centrum (MMC) in Eindhoven en Veldhoven zijn verpleegkundigen een realistische scenariotraining van een coronapatiënt. Dit gebeurt met behulp van mixed reality. Door het dragen van een speciale bril met HoloPatient-software lijkt de patiënt levensecht in de kamer van de verpleegkundige aanwezig te zijn. MMC bereidt verpleegkundigen hiermee voor op de behandeling van coronapatiënten. Deze innovatieve trainingsvorm is mogelijk gemaakt door de ‘buurman’ van het ziekenhuis, ASML, wereldleider op het gebied van chips machines.

De Academie van MMC zet de scenariotraining in als onderdeel van een scholingsprogramma om verpleegkundigen veilig en effectief voor te bereiden op de behandeling van coronapatiënten. Dat is nodig omdat het aantal patiënten met corona in het ziekenhuis stijgt. De training vindt plaats in de vorm van een casusbespreking. “Zo leren we onder meer veelvoorkomende symptomen van het virus te herkennen, patiënten te beoordelen en signalen te identificeren die kunnen duiden op verslechtering”, licht verpleegkundige Vivian Markgraaff toe.

3D-patiënt wordt levensecht in een ziekenhuisbed geprojecteerd

De speciale bril, de Microsoft HoloLens 2, laat 3D-hologrammen (objecten) boven op de echte wereld zien. In de scenariotraining is het hierdoor mogelijk een 3D-patiënt op een ziekenhuisbed te projecteren. “Dit zorgt voor een realistische leersituatie”, zegt Vanessa Vrijken-van Mil, opleidingsadviseur van MMC. “Hoe dichter de leersituatie bij de echte werksituatie komt, hoe beter je het onthoudt en in de praktijk kunt brengen.”
Het scenario start op het moment dat een patiënt met klachten in het ziekenhuis verschijnt. Het is dan nog niet bekend of de patiënt besmet is met corona. Vervolgens nemen de klachten toe; hij hoest, wordt benauwd en kortademig. Het scenario eindigt op het moment dat een overplaatsing naar de Intensive Care noodzakelijk wordt. Naast de patiënt verschijnen er tijdens de training ook diverse waardes in beeld, zoals het zuurstofgehalte, temperatuur, bloeddruk en hartslag.

Het is mogelijk de patiënt in je eigen woonkamer te plaatsen

“De training kan op twee manieren gevolgd worden”, vervolgt Vanessa. “Een verpleegkundige zet de HoloLens op en doorloopt samen met een aantal collega’s het scenario. Ze worden door een trainer uitgedaagd om klinisch te redeneren, waarbij ze hun eigen observaties en interpretaties koppelen aan medische kennis: welke klachten vertoont de patiënt en welke stappen ga ik nu zetten? Zo kunnen collega’s ook van elkaar leren. Tijdens de training kan de virtuele patiënt verplaatst worden en van verschillende kanten worden bekeken, ook met behulp van tablets of telefoons.”
Een andere mogelijkheid is trainen op afstand. “Het beeld van de HoloLens kan via een scherm worden gedeeld, waardoor het mogelijk is in je eigen huis deel te nemen aan de training. Daarnaast is het zelfs mogelijk om thuis met een tablet of telefoon de patiënt in de eigen woonkamer te plaatsen en om de patiënt heen te lopen. Vervolgens kunnen de verpleegkundigen het scenario samen met een trainer doorlopen en stilstaan bij de te nemen stappen. Zo kunnen trainingen in deze tijd veilig georganiseerd worden voor een grotere groep.”

Het idee om de HoloLens in te zetten, is ontstaan naar aanleiding van de ervaringen van ‘buurman’ ASML. Daar wordt de HoloLens ingezet om op grote afstand ASML-ingenieurs te ondersteunen bij hun werk aan de machines in de werkruimtes van klanten in Azië of de VS. ASML hielp MMC met de hardware en technologie-ondersteuning. MMC krijgt de HoloLens tijdelijk in bruikleen van ASML.

“Deze manier van leren heeft de toekomst.”

MMC is een pilot gestart met de virtuele coronapatiënt voor verpleegkundigen. Tot nu toe beoordelen 16 verpleegkundigen de scenariotraining gemiddeld met een 8,3. Ook geven ze aan dat de training veel meerwaarde voor hen heeft. Daarnaast gaat de techniek ingezet worden om cursus op afstand te kunnen geven over andere situaties zoals een hartaanval, beroerte of gebroken heup.
Nicole Papen-Botterhuis, coördinator onderzoek & innovatie bij MMC hierover: “Deze manier van leren heeft de toekomst. De techniek maakt het namelijk mogelijk om te leren waar en wanneer je maar wilt. Op dit moment kunnen we met deze HoloPatient-software al 16 ziektebeelden trainen. In de toekomst is zelfs nog meer mogelijk. Denk aan het trainen van situaties die in je eigen ziekenhuis bijna nooit voorkomen. Dan hoef je daarvoor niet meer naar een ander ziekenhuis te reizen, interactieve trainingen te volgen of trainingen van complexe situaties in teams met zowel artsen als verpleegkundigen.”

Gericht op leren, ontwikkelen, wetenschappelijk onderzoek en innoveren

Máxima Medisch Centrum is als lid van de Vereniging Samenwerkende Topklinische Opleidings Ziekenhuizen (STZ) gericht op leren, ontwikkelen, wetenschappelijk onderzoek en innoveren. De Academie van MMC ondersteunt medewerkers en studenten hierin.
STZ is een samenwerkingsverband van de 26 grootste opleidingsziekenhuizen in Nederland. Daarnaast bundelt MMC haar krachten met vier andere STZ-ziekenhuizen: Albert Schweitzer ziekenhuis (Dordrecht), Isala (Zwolle), Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogenbosch) en Rijnstate (Arnhem). In het MMC werken 3000 mensen, waaronder meer dan 200 specialisten met 24 verschillende specialismen.
Hightechbedrijf ASML, de ‘buurman’ van het MMC in Veldhoven, werkt met meer dan 23.000 werknemers aan de productie van lithografiesystemen. Het is als leverancier van machines voor de halfgeleiderindustrie wereldleider. Klanten zijn veelal chipproducenten.  Het hoofdkantoor en het bedrijvencomplex staan pal tegenover het ziekenhuis aan de E25 in Veldhoven, waar zowel research en development als assemblage in clean rooms plaatsvinden. Het bedrijf heeft zestig servicepunten in veertien landen ter ondersteuning van de plaatsing en levering van machines en reserve-onderdelen.