Mexico gaat glyfosaat tegen 2024 verbieden en vervangen door alternatieve methoden. De regering doet dat vanwege “wetenschappelijk bewijs voor de toxiciteit” van glyfosaat, stelt het ministerie van Leefmilieu.

“In eerste instantie gaan we het gebruik in tuinen en recreatiegebieden aanpakken en gebruik door de overheid zelf vermijden”, zegt Adelita San Vicente Tello, directeur van de afdeling landbouw van het ministerie van Leefmilieu. “Voor de landbouwsector wordt voorgesteld om het gebruik ervan bij verschillende gewassen duidelijk vast te stellen.”

Sinds november 2019 heeft het ministerie de invoer van 67.000 ton glyfosaat geweigerd. Het roept hiervoor het voorzorgsbeginsel in.

Glyfosaat in urine van kinderen

Het regeringsbesluit gaat terug op twee onderzoeken: de aanwezigheid van het herbicide in tortilla’s, het belangrijkste voedsel van het land (2018), en in de urine van kinderen in de landbouwregio Autlán (2019). Tegelijk klaagde de Maya-gemeenschap van Yucatán aan dat de introductie van het herbicide de honingproductie heeft gehalveerd.

“We zijn het volledig eens met de beslissing”, zegt Fernando Bejarano, directeur van het Actienetwerk rond Pesticiden en Alternatieven in Mexico (Rapam). De regelgevende instanties moet het nu eens raken over de implementatie, “nadien moeten er onderhandelingen komen met de Nationale Landbouwraad, die de machtige belangen van transnationale ondernemingen verenigt.”

Monsanto

Carly Scaduto, hoofd mediarelaties bij Bayer, eigenaar van Monsanto, de belangrijkste producent van het herbicide, zegt dat Mexico “geen wetenschappelijke basis heeft” voor de beslissing. “Het kan tot een ernstige verstoring leiden bij de Mexicaanse boeren die op glyfosaat vertrouwen om op een duurzame en effectieve manier gezonde gewassen te telen.”

Het bedrijf benadrukt dat regelgevende instanties zoals EPA in de VS, Cofepris in Mexico en EFSA in Europa tot de conclusie kwamen dat producten op basis van het herbicide “veilig zijn als ze worden gebruikt zoals voorgeschreven” en dat “glyfosaat niet kankerverwekkend is”.

Roundup

Monsanto brengt het herbicide Roundup sinds 1974 op de markt. Sinds 2000, toen het patent afliep, maakten concurrenten zoals Nidera en Syngenta soortgelijke producten. Halverwege dit decennium was er wereldwijd 8,6 miljoen ton glyfosaat gebruikt.

Volgens de Mexicaanse Nationale Raad voor Wetenschap en Technologie (Conacyt) wordt glyfosaat in het lichaam “gemakkelijk opgenomen langs orale weg en het spijsverteringskanaal en in geringe mate via de huid”. Acute effecten zijn onder meer ademhalingsmoeilijkheden, ataxie (coördinatiestoornissen) en toevallen.

Vijf jaar geleden plaatste de Wereldgezondheidsorganisatie glyfosaat op de lijst van “waarschijnlijk kankerverwekkende stoffen”, maar een latere herziening achtte kanker “weinig waarschijnlijk”. 

Gevaren minimaliseren

De Monsanto Papers, een class action-rechtszaak rond gezondheidsschade die door het bedrijf was veroorzaakt, werden in 2017 vrijgegeven in de Verenigde Staten. Ze lieten zien dat de multinational wetenschappelijke rapporten beïnvloedde die de gevaren van zijn product minimaliseerden.

Desondanks kondigde Bayer eind juni 2020 een compensatiepakket aan van ongeveer 10 miljard dollar voor 75 procent van de 125.000 eisers die zeggen door Roundup ziek te zijn geworden.

Achtergrond in de regio

Glyfosaat ligt aan de basis van een conflict tussen internationale agentschappen, die het blijven toestaan, en nationale overheden, die gevoeliger zijn voor de druk van hun eigen burgers. Duitsland kondigde een totaalverbod aan tegen eind 2023, zeven andere landen in Europa beperken het gebruik.

In Argentinië, waar jaarlijks 200 miljoen liter wordt gebruikt, stelde een ophefmakend onderzoek uit 2010 door bioloog Andrés Carrasco neuronale, intestinale en cardiale misvormingen vast bij kippen en amfibieën, resultaten die naar de rest van de gewervelde dieren werden geëxtrapoleerd.

Veto in El Salvador

Het herbicide wordt ook veel gebruikt in Brazilië, Paraguay en Uruguay, met beperkingen in sommige steden. “Het werd ook in Colombia gebruikt om de niet-geautoriseerde cocateelt te elimineren”, zegt Damián Verzeñassi, directeur van de faculteit Geneeskunde aan de Nationale Universiteit van de Chaco Austral (Argentinië).

Het Salvadoraanse parlement heeft het ook verboden, in 2013, omdat het nierbeschadiging veroorzaakte in boerengemeenschappen. Maar de toenmalige president, Mauricio Funes, sprak een veto uit over de wet onder druk van agrochemische bedrijven, zegt Verzeñassi.
Costa Rica verbiedt het in 21 gemeenten en 11 natuurgebieden.

Veiliger en gezonder

Het Mexicaanse milieuministerie gaat nu programma’s ontwikkelen die de overgang naar “een veiligere en gezondere agro-ecologische productie bevorderen, waarbij het recht op gezondheid, een gezond milieu en kwalitatief hoogstaand voedzaam voedsel worden gegarandeerd”, zegt San Vicente Tello.

Het Rapam eist dat “het gebruik ervan in stedelijke omgevingen en als droogmiddel in de landbouw wordt verboden” omdat het risico voor verwerkte voedselproducten te groot is.
Rapam-directeur Bejarano wil weten hoeveel en waar glyfosaat nog steeds wordt gebruikt.

Hij vraagt ook meer geld om landbouwers op te leiden in veilige alternatieven voor ongediertebestrijding.

“Elke beperking op het gebruik van glyfosaat op Latijns-Amerikaans grondgebied valt op”, zegt Verzeñassi. Voor hem mag het nog sneller gaan. “Als het schadelijk is, waarom blijven we het dan toestaan?”

Oorspronkelijke bron: SciDev.net 

---

Auteur: Pablo Corso