Leuvense onderzoekers hebben een nieuwe aanpak bedacht om het influenza A- en Zika-virus te bestrijden. Met behulp van zelf ontworpen eiwitklonters die interageren met bepaalde eiwitregio’s van het virus, remmen ze de virusreplicatie af.
Eiwitten kunnen op bijzondere manieren samenklitten. Denk maar aan zijde, een natuurlijk product dat helemaal bestaat uit eiwitvezels. Ook wanneer eiwitten niet goed gevouwen worden kunnen ze ophopen en op die manier geïnactiveerd worden.
Dat verschijnsel inspireerde Frederic Rousseau en Joost Schymkowitz (VIB-KU Leuven), twee experten in eiwitinteracties, bij de ontwikkeling van hun zogenaamde Pept-in technologie. Die laat toe om stukjes eiwit te identificeren die op een heel specifieke manier andere eiwitten kunnen doen samenklitten en inactiveren. De technologie werd eerder al ingezet om bacteriën te bestrijden en zelfs om tumorgroei af te remmen, maar blijkt nu ook een interessante piste te zijn om virale eiwitten lam te leggen.
Schymkowitz en Rousseau ontwierpen samen met hun team twee pept-ins die coderen voor een virus-specifiek aggregatiegevoelig gebied in eiwitten van het influenza A of het Zika-virus. In samenwerking met Xavier Saelens (VIB-UGent) en Johan Neyts (KU Leuven) testten ze de antivirale eigenschappen van hun zogenaamde synthetische amyloïden.
“We ontdekten dat elk amyloïde de vermenigvuldiging van het doelwitvirus kon verstoren”, legt Emiel Michiels uit, doctoraatsstudent in het labo van Schymkowitz en Rousseau. De effecten bleken ook specifiek te zijn: “We zien dat ons synthetische amyloïde tegen influenza A zich ophoopt op de plaats van infectie en de virusreplicatie bij muizen verstoort. Het amyloïde bindt zich aan het virale doeleiwit, waardoor het eiwit gedwongen wordt een conformatie aan te nemen waarin het niet langer actief kan zijn. Maar dit effect is heel specifiek: zo heeft hetzelfde pept-in molecule geen effect op het influenza B virus.”
De veelbelovende resultaten zijn ook een opsteker voor spin-off bedrijf Aelin Therapeutics, dat er in 2017 in een mum van tijd in slaagde meer dan 27 miljoen aan investeringen aan te trekken om de onderzoeksresultaten van Schymkowitz en Rousseau om te zetten in therapieën.
