Wetenschappers van het Cancer Research Institute Ghent (CRIG) hebben ontdekt dat de ZEB-eiwitten in ons lichaam een cruciale rol spelen bij het ontstaan en de snelle groei van uitzaaiingen bij de huidkanker melanoom.
Ongeveer 8 % van alle huidkankers in België zijn melanomen, en het aantal melanomen is de voorbije decennia gestegen door een toenemende blootstelling aan zonlicht.
Melanomen ontstaan doordat melanocyten ontaarden. Melanocyten zijn gespecialiseerde cellen die in de huid instaan voor de productie van melanine, een pigment dat de kleur van de huid en het haar bepaalt. Melanine kan een deel van het schadelijke ultraviolet licht uit zonlicht absorberen, en is dus een soort natuurlijke zonnebescherming. Maar bij te veel blootstelling aan zon stapelen ook deze pigmentcellen schade op, wat kan leiden tot de ontwikkeling van melanoom.
Snelle uitzaaiing
In vergelijking met andere soorten huidkanker is het melanoom een uiterst kwaadaardige tumor die relatief snel kan uitzaaien. De onderliggende oorzaken waarom melanomen zich vaak snel in het lichaam kunnen verspreiden is nog niet volledig gekend. Prof. Geert Berx (UGent, CRIG) en zijn collega’s bestuderen welke processen en welke spelers belangrijk zijn voor deze snelle uitzaaiing.
Zo
onderzoeken zij een proces waarbij cellen, die normaal liefst samen in groep
(als weefsels) hun functie uitvoeren, zich losmaken van hun buurcellen en zich
alleen verplaatsen naar een andere plaats in het lichaam. Dit proces is
essentieel voor de correcte vorming van de organen bij een embryo, en zorgt er
ook later in ons leven voor dat wonden helen.
Kankercellen kunnen ditzelfde proces echter misbruiken zodat ze zich los kunnen
maken van de tumor en zich snel en agressief kunnen verplaatsen naar
andere delen van het lichaam om daar uitzaaiingen te vormen. Belangrijke
spelers in dit proces zijn de ZEB eiwitten, maar hoe hun wisselwerking
belangrijk is bij de vorming van melanoom uitzaaiingen is nog niet volledig
duidelijk.
Boosdoeners tonen de weg naar nieuwe therapeutische strategie
Het nieuwe onderzoek dat recent gepubliceerd werd in het tijdschrift Cancer Research (van de American Association for Cancer Research) heeft nu aangetoond dat ZEB1 essentieel is bij het verspreiden van de melanoomcellen in het lichaam, maar dat het zijn broertje ZEB2 is dat de eigenlijke achilleshiel vormt voor de uitgroei van de uitzaaiingen. ZEB2 uitschakelen of blokkeren kan daarom een nieuwe therapeutische strategie vormen om de uitgroei van uitzaaiingen te bestrijden.
