Menselijke stamcellen hebben met succes muizen van chronische pijn verlost. De doorbraak kan al over vijf jaar behandeling bij mensen mogelijk maken, en dat zonder verslavende effecten of bijwerkingen.
Onderzoekers van de Universiteit van Sydney hebben menselijke stamcellen gebruikt om neuronen te maken die pijn bestrijden. Die blijken al na een eenmalige behandeling de pijn bij muizen op te lossen, zonder bijwerkingen. De wetenschappers willen de methode nu testen op grotere zoogdieren om uiteindelijk mensen te kunnen behandelen.
“Schade aan het zenuwstelsel kan een verschrikkelijke zenuwpijn veroorzaken en voor de meerderheid van de patiënten bestaat geen effectieve therapie”, zegt Greg Neely, hoogleraar Moleculaire Biologie en een van de auteurs van de studie. “Deze doorbraak betekent dat we voor sommige van die patiënten transplantaties kunnen maken met pijnstillende eigenschappen. Die kunnen de onderliggende oorzaak van pijn terugdraaien.”
Beenmerg
Het baanbrekende onderzoek is vandaag (vrijdag) gepubliceerd in het vaktijdschrift Pain. Het team maakte gebruik van “human induced pluripotent stem cells” (iPSC) uit beenmerg, de techniek die in 2012 de Nobelprijs won. Op basis van die cellen ontwikkelden ze pijnstillende cellen die ze inplantten in het ruggenmerg van muizen.
“Opvallend genoeg brachten die neuronen blijvende pijnstilling zonder bijwerkingen”, zegt hoofdauteur Leslie Caron. “Dat betekent dat stamceltransplantatie een effectieve en langdurige behandeling kan bieden voor zenuwpijn. Dat is bijzonder opwindend.”
Omdat de wetenschappers kunnen kiezen waar ze de nieuwe cellen inbrengen, kunnen ze zich doelmatig op een bepaald gebied van het lichaam richten waar de pijn zich voordoet. Daardoor wordt de kans op bijwerkingen verder beperkt.
Opiaten
De wetenschappers hopen dat de ontwikkeling op termijn het hoge gebruik van opiaten kan verminderen. Het gebrek aan een effectieve behandeling voor chronische pijn is een van de factoren achter de opiaten-epidemie in de VS. Sinds 2000 zijn al tweehonderdduizend Amerikanen gestorven aan een overdosis van voorgeschreven opiaten. Volgens schattingen van de Amerikaanse overheid zijn meer dan twee miljoen Amerikanen verslaafd aan de middelen.
“Het ergste is dat opiaten zelfs geen effectieve behandeling bieden tegen chronische pijn, maar clinici hebben weinig andere opties”, zegt Neely. “De bestaande middelen op lange termijn zijn vooral anti-epileptica en anti-depressiva. Die zijn niet specifiek ontwikkeld voor pijn, hebben aanzienlijke bijwerken en blijken amper een kwart van de patiënten echt te helpen.”
De gevolgen van de ontdekking kunnen groot zijn omdat veel mensen vroeg of laat in aanraking komen met zenuwpijn. “Vrijwel iedereen zal vroeg of laat in zijn of haar leven te maken krijgen met een of andere vorm van chronische pijn”, zegt Neely. “De ontwikkeling van een nieuw, opiatenvrije en niet-verslavende strategie is cruciaal nu onze bevolking steeds ouder wordt.”
